پایانی برای دومینوی خودکشی
تاریخ انتشار: ۲۷ تیر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۲۵۳۴۷۲
همشهری آنلاین،خودکشی ازجمله آسیبهای اجتماعی بحرانزا در سراسر جهان است که کارشناسان بسیاری درصدد واکاوی کمی و کیفی آن هستند تا ضمن مهار این پدیده شوم، شتاب منحنی نمودار آن را بکاهند. در حال حاضر آمار مرتبط با پدیده خودکشی در ایران نسبت به آمار جهانی در وضعیت مطلوبی قرار گرفته است. وضعیتی که البته به اذعان کارشناسان و مسئولان حوزه بهداشت و سلامت روان، به بررسیهای تخصصیتر و پایدارتری نیاز دارد تا دومینوی آن را پایانی خوش باشد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
گونههای یک مرگ برنامهریزی شده
خودکشی را میتوان براساس نظریات جامعهشناسی که معروفترین آنها، نظریه امیل دورکیم است، به انواع گوناگونی تقسیمبندی کرد. خودکشی فردگرایانه یا خودمدارانه یکی از انواع خودکشی است که حاصل احساس تنهایی، درونگرایی، انزوا و یا نوعی اختلال روانی است. معمولا در خودکشی خودخواهانه همبستگی فرد با خانواده و جامعه به حداقل رسیده و از سویی ایمنی او نیز نسبت بهخودکشی از میان رفته است. این نوع خودکشی در میان مجردان بسیار دیده میشود در نقطه مقابل خودکشی فردگرایانه، خودکشی دگرخواهانه و ایثارگرایانه قرار دارد و در آن ارتباط فرد با جامعه به حداکثر خود رسیده است و فرد حاضر است برای حفاظت از جامعه و جمع، جان خود را به خطر اندازد و یا حتی به کام مرگ فرو رود. در واقع در این نوع خودکشی، فرد وظیفه اخلاقی عمیقی را در خود احساس میکند و علاقهمند میشود تا خود را فدای دیگران کند. وقتی فردی به احساس همبستگی و انسجام قوی نسبت به یک گروه فوق العاده یکپارچه و متحد مقید باشد، ارزشها و هنجارهای گروه را از آن خود میداند و بین منافع خود و گروه فرقی نمیگذارد. در جوامعی که از همبستگی گروهی بالایی برخوردارند، خودکشی دگرخواهانه بیشتر رواج دارد. خودکشی ناشی از بیهنجاری یا بیقانونی (آنومیک) هم زمانی اتفاق میافتد که نظارت جامعه بر رفتارها و هنجارها، ضعیف یا حذف شود. در این حالت بیهنجاری یا نابسامانی در جامعه به وجود میآید. بیهنجاری از تضعیف وجدان اخلاقی نیز ناشی میشود و اغلب با بحرانهای بزرگ اجتماعی، اقتصادی یا سیاسی همراه است. خودکشی تقدیرگرایانه یا جبری، نوعی واکنش به کنترل و تنظیم افراطی اجتماعی جامعه است؛ زمانی که جامعه بهصورتی افراطی و شدید اقدام به ایجاد نظمی دستوری میکند تا با ایجاد تسلط اجتماعی فراگیر، همه امور را تهدید و کنترل کند؛ این نوع از خودکشی فرصت بروز مییابد.
ضرورت تشکیل نظام ثبت خودکشی
نرخ خودکشی در ایران فراز و فرودهایی داشته است که در چند سال اخیر شاهد آن بودیم. نکته مهم در ارتباط با آمارهای دقیق و رسمی پدیده خودکشی این است که اگر این آمارها دقیق باشند، میتوانند در پیشگیری و کنترل خودکشی بسیار مؤثر واقع شوند. اما بنا به دلایلی، این آمارها چندان دقیق نیست و در دورههایی بهصورت نسبی و حدودی مطرح میشوند. دلایلی مانند عدم پوشش بیمهای و تضعیف جایگاههای اجتماعی نزدیکان فردی که دست بهخودکشی زده است، مانع از ثبت دقیق آمار میشود. ضمن اینکه از هر 12تا 20 اقدام بهخودکشی، یک مورد به مرگ منجر میشود که اگر آن اقدام بهخودکشیها نیز به درستی ثبت شوند، در تحلیل آماری به محققان و در نتیجه سیاستگذاران کمک میکند. تاکنون در این ارتباط سازمان پزشکی قانونی کشور به خوبی عمل کرده است و جزو معدود سازمانهای دولتی است که هر ساله، آمارهای سال گذشته خود را به روزرسانی میکند. تشکیل نظام ثبت رسمی خودکشی، از الزامات پیشگیری از خودکشی است.
چطور اخبار خودکشی را منتشر کنیم؟
آمار خودکشی در ایران با وجود رشدی که طی سالهای اخیر در آن ایجاد شده، نسبت به سایر کشورهای جهان، وضعیت مطلوبی دارد؛ وضعیتی که باید مورد توجه مسئولان مرتبط قرار گیرد تا از قرمز شدن و یا به هشدار رسیدن آن جلوگیری شود. مانند شهر ایلام که در دهه 80 به سبب آمار صعودی خودکشی ساکنانش، «پایتخت خودکشی» نام گرفت و در رسانههای مختلف خبر از فعال شدن گسل خودکشی در مناطق مختلف آن میدادند. نام و عنوانی که مسئولان را پای کار آورد تا امروز که بهطور چشمگیری این آمار کاهش یافته است. جنبه یادگیری خودکشی هم از جمله جوانب این پدیده پیچیده است که اخبار خودکشی سلبریتیها را که افکار عمومی نسبت به آنها حساستر هستند، در صدر قرار میدهد و به نوعی با پر رنگ شدن در گردش اطلاعات فضاهای مجازی، به خطری بزرگ تبدیل میشود. به واسطه همین جنبه و ویژگی پدیده خودکشی است که میگویند در پوشش رسانهای اخبار خودکشی، باید دقت عمل بیشتری صورت گیرد. این نه فقط در ایران که در همه جای جهان جزو الزامات محسوب میشود و ارتباطی هم به سانسور رسانهای بهمعنای خفقان خبری ندارد. توصیه میشود اخبار خودکشی، کوتاه، بدون پرداختن به جزئیات و ذکر شیوه و مکان اجرای آن منتشر شود تا افراد آسیبپذیر و هایریسک در این زمینه با تکانههای عصبی فراوان، به خطر کشانده نشوند. پرداختن به جزئیات یک خودکشی بهویژه خودکشی گروهها و افراد مرجع باعث میشود که افراد با شیوههای نوین خودکشی آشنا شوند. بنابراین باید توجه شود که رسانههای رسمی و تخصصی کشور، نخستین منبع انتشاردهنده اخباری از این دست باشند تا ضمن جلب اعتماد افکار عمومی، به درستی به سؤالات آنها پاسخ داده شود. اخبار فیک در فضاهای مجازی میتوانند به مثابه سمی کشنده در این ارتباط عمل کنند.
از آموزش تا نهادهای متولی
مهارت تابآوری، مدیریت بحران، حل مسئله، انگیزهسازی برای ادامه زندگی و معنادرمانی ازجمله راهکارهای مناسب برای پیشگیری از اقدام بهخودکشی در مواقعی است که با چالشی مواجه شدهایم. باید بدانیم که همیشه همه چیز بر وفق مراد نیست و باید از پس عبور از موانع و مشکلات بر بیاییم. تقویت قوه تعقل افراد به امیدآفرینی میانجامد. خانواده و جامعه برای برخورداری از مهارتها و توانمندیهای نام برده، جزو نخستین نهادهای متولی هستند که باید دست بهکار شوند. آگاهیهای پایه در خانواده و توسط والدین در افراد نهادینه میشود. با ورود افراد به جامعه، بخشی از این وظایف به سازمان آموزش و پرورش، دانشگاهها، رسانهها و انجمنهای آموزشی و فرهنگی مرتبط محول میشود. مداخلات تخصصیتر در این حوزه به ارگانها، نهادها و گروههای متخصص بازمیگردد که افراد درصورت مواجهه با افکار خودکشی میتوانند به آنها مراجعه کنند.
نکته
راههای پیشگیری از خودکشی
زندگی فراز و فرودهای فراوان دارد، فراز و فرودهایی که برای گذر از هر یک از آنها بهمعنا، هدف یا انگیزهای نیاز است. معنا و هدف در زندگی به مثابه سپری در برابر افکار شوم و پلید خودکشیاست که در سر میپیچد. سپرهای خود را با فکر انتخاب کنید.
افسردگی، پایه اقدام بهخودکشی است. یک بیماری بدون چهره و نشانه که شما میتوانید با کمی همصحبتی با فرد افسرده، پی به آن ببرید. در این مرحله بهترین واکنش، معرفی فرد به مراکز و افراد متخصص در حوزه سلامت و بهداشت روان است.
اصول همصحبتی با فردی که افکار خودکشی دارد به قرار زیر است: مهربان، جدی و مصمم باشید. آرام سخن بگویید. قضاوت و نصیحت نکنید. بیشتر گوش کنید. با او اشک بریزید. سرزنش نکنید و از کلمات امیدبخش استفاده کنید.
اگر فکر میکنید یکی از دوستان یا اعضای خانواده دچار افکار خودکشی است میتوانید با اشاره به خاطرات مشترک و خوش به او یادآوری کنید که برایتان قابل اهمیت است و دلایل ناراحتیاش را پیگیری میکنید تا زمانی که بهبود کامل یابد.
تقویت روابط خانوادگی و اجتماعی یکی از مؤثرترین شیوههای پیشگیری از اقدام بهخودکشی محسوب میشود. دورهمی و مهمانیهای ساده برگزار کنید تا اوقات فراغتتان به بهترین شکل ممکن، ساماندهی شود.
لیستی از کارهای مورد علاقه خود و نزدیکانتان تهیه کنید تا در اسرع وقت و در کنار هم به آنها بپردازید. از استرس و مصرف انواع موادمخدر بپرهیزید. در ازای آنها، شادی و بهانه برای مهربانی و خنده را جایگزین کنید. با خود تکرار کنید: من همین یکبار فرصت زندگی دارم.
کد خبر 774451 منبع: همشهری آنلاین برچسبها جامعه خودکشی آسیب اجتماعی بیماری افسردگی روانشناسی حوادث ایران
منبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: جامعه خودکشی آسیب اجتماعی بیماری افسردگی روانشناسی حوادث ایران اقدام به خودکشی پدیده خودکشی اخبار خودکشی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۲۵۳۴۷۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
واکاوی گرایشهای ضد اسرائیلی «نسل زِد» در آمریکا
خبرگزاری مهر، گروه بین الملل: خیزش دانشگاههای سراسر آمریکا در حمایت از مقاومت فلسطین و مخالفت با لشکرکشی رژیم صهیونیستی برای حمله به رفح سبب شده است تا بار دیگر این سوال در محافل علمی و رسانهها مطرح شود که چرا نسل جوان یا به عبارت دقیقتر نسل «زد» برخلاف پدران خود حامی فلسطین بوده و هیچگونه همدلی با اشغالگران قدس ندارد؟ افراد یا نهادهای نزدیک به لابیهای اسرائیل یا همسو با سیاستهای کاخ سفید سعی دارند تا این تجمعات دانشجویی- خیابانی را ناشی از فریب و انحراف نسل جدید دانسته و خواهان برخورد نیروهای امنیتی با حامیان مقاومت شوند.
جامعهشناسان آمریکایی شکاف کنونی میان نسل جدید و قدیم آمریکاییها در حمایت از اسرائیل را ناشی از پیامدهای جنگ عراق- افغانستان، افزایش نفوذ جنبش سیاه پوستان، سیاستهای افراطی رژیم صهیونیستی، تغییرات جمعیتی و انتشار تصاویر غیرنظامیان فلسطینی در شبکههای اجتماعی میدانند. در ادامه این یادداشت سعی خواهیم کرد تا با توجه به آخرین تحولات جاری در دانشگاههای آمریکا به بررسی گرایشهای ضداسرائیلی نسل جوان در آمریکا بپردازیم.
امروز یکی از مهمترین جلوههای همبستگی نسل جدید آمریکاییها با مردم فلسطین، سلسله تظاهرات و اعتصابات دانشجویی در قلب ایالات متحده است. دانشجویان دانشگاههای کلمبیا، براون، امرسون، هاروارد، جرج واشنگتن، نیویورک، فلوریدا، اموری، اوهایو، رایس، ماساچوست، میشگیان، ییل، تگزاس و ... همصدا با سایر جامعه آمریکا خواستار توقف نسل کشی در غزه و خودداری رژیم صهیونیستی از لشکرکشی به رفح هستند. در میان افراد شرکت کننده در این تجمعات علاوه بر مسلمانان، عرب- آمریکاییها، سیاه پوستان؛ نسل جوان و سفیدپوست آمریکا نیز دیده میشود که بر خلاف پدران خود حقیقت را بدون واسطه دنبال کرده و مخالف آپارتاید حاکم در فلسطین اشغالی هستند.
نکته جالب توجه در این تجمعات دانشجویی تکرار موازین و شعارهای سنتی مانند «فلسطین؛ از نهر تا بحر» است. روی آوردن نسل «زد» در آمریکا به شعارهای اصلی مقاومت حاصل تجربه و درک آنها از قریب سه دهه شهرکسازیهای غیرقانونی اسرائیل در کرانه باختری، دستگیری بیدلیل شهروندان فلسطین و حمله های دورهای ارتش رژیم به باریکه غزه بوده است. چنین نسلی اساسا نمیتواند هیچ ذهنیتی درباره تلاشهای ریاکارانه و فریبنده صهیونیست در دهه نود قرن بیستم در مذاکرات صلح اسلو یا مادرید داشته باشد.
جوانانی که از سال ۱۹۹۶ به بعد دیده به جهان گشودند افرادی هستند که واقعیت را نه در میان سخنرانی سیاستمداران بلکه با مشاهده فیلمها و تصاویر مستند در شبکههای اجتماعی مانند فیسبوک، ایکس (توییتر سابق) یا تیک تاک دنبال کردند. روزنامه واشنگتن پست در مطلبی به قلم فرانسیس وینال به این موضوع پرداخته است که اساسا چرا نسل جدید در مقایسه با آمریکاییهای میانسال حامی فلسطین هستند؟
در این مقاله با اشاره به نظرسنجی «YouGov» به این نکته پرداخته میشود که جوانان بین ۱۸ الی ۲۹ سال، برخلاف افراد بالای ۶۴ سال بیشتر با مردم فلسطین ابراز همدردی میکنند. مشاهده اجساد و پیکرهای زخمی زنان و کودکان غیرنظامی که از زیر میلیونها تن آوار برداشته میشود، موضوعی نیست که جوانان غربی به راحتی بتوانند از آن عبور کنند. در نظر سنجی دیگری شبکه «ان. بی. سی» از مخاطبان خود پرسید که چه احساسی نسبت به اسرائیل دارند و آیا اقدام نظامی رژیم علیه نوار غزه را موجه میدانند یا خیر؟ ۶۴ درصد شرکت کنندگان ۶۵ سال به بالا گفتند که احساس مثبتی نسبت به رژیم صهیونیستی دارند؛ در حالی این رقم در میان افراد بین ۱۸ تا ۳۴ سال به رقم ۲۶ درصد در کاهش پیدا میکند! علاوه بر این ۴۲ درصد افراد بین ۱۸ تا ۳۴ سال حمله اسرائیل به غزه را محکوم کرده و معتقدند که تلآویو اقدامی بیش از اندازه علیه فلسطینیها انجام داده است.
یکی از پایههای تغییر ایدهها و نظرات نسل جدید در آمریکا، جابهجایی مرجعیت اخبار و اطلاع رسانی از رسانههای جمعی به شبکههای اجتماعی است. پیش از این سرمایهداران و دولتهای بزرگ سعی میکردند تا با کنترل مطبوعات و رسانههای دیداری- شنیداری کنترل و هدایت افکار عمومی را در اختیار داشته باشند. شبکههای اجتماعی اما با از بین بردن محدودیتهای «زمان-مکان» و فیلترهای معمول بنگاههای قدرت و ثروت این فرصت را در اختیار نسل «زد» قرار داده اند تا با مشاهده و شنیدن روایتهای مختلف، آنچه را که به حقیقت نزدیکتر است را انتخاب کنند. براساس نظرسنجی صورت گرفته از سوی موسسه پیو در سال ۲۰۲۳ قریب به ۷۰ درصد آمریکاییهای بین ۱۸ الی ۲۹ سال برای آگاه شدن اخبار به شبکههای اجتماعی روی میآورند.
این جوانان که در قلب سرمایه داری با بمباران مصرف گرایی و زیست بیهدف محاصره شدند، با درک کوچکترین نشانهای از حقایق جاری در جهان سعی میکنند تا آن را پذیرفته و به سایر دوستان خود معرفی نمایند. شاید به همین دلیل قانونگذاران آمریکایی در واکنش به اقبال نسل جدید به شبکه اجتماعی «تیک تاک» به بهانه همکاری اطلاعاتی این کمپانی با دولت چین سعی دارند تا جلوی فعالیت رسمی آن را بگیرند. نمونه بارز شکل گیری این روند جدید همزاد پنداری جنبش «نمیتوانم نفس بکشم» با فلسطینیهای ساکن کرانه باختری و نوار غزه است که یکی از نشانههای درک عمیق نسل جوان آمریکایی نسبت به تحولات روز محسوب می شود. در نگاه افراد بین ۱۸ الی ۳۰ سال در آمریکا همانطور که واشنگتن حقوق سیاه پوستان را نادیده میگیرد و پلیس شدیدترین برخوردها را با سیاهپوستان انجام میدهد؛ در فلسطین اشغالی نیز با فلسطینیها مانند افراد «درجه دو» جامعه برخورد میشود و رژیم صهیونیستی هیچ ترسی برای زندانی کردن یا کشتن ساکنان بومی این منطقه ندارد.
بهره سخن
هنگامی که رهبر معظم انقلاب در نامههایشان وجدانهای بیدار جوانان غربی را خطاب قرار میدادند، کمتر کسی فکر میکرد که تنها چند سال بعد نوجوانان و جوانان آمریکایی از گروههای مختلف یکصدا آزادی فلسطین و رهایی غزه را فریاد بزنند. مقایسه فضای سیاسی معتبرترین دانشگاههای جهان با اتمسفر حاکم بر دانشگاههای آلمان نازی از سوی نخست رژیم صهیونیستی نشان دهنده میزان قدرت و تاثیرگذاری جوانان آزاده آمریکایی بر سیاستهای کاخ سفید و فضای سیاسی حاکم بر واشنگتن است. بایدن به خوبی میداند که اگر اراده جوانان حامی فلسطین از مرزهای دانشگاه عبور کرده و راهپیماییهای سراسری در آمریکا آغاز شود، سبد رای دموکراتها به شدت آسیب دیده و ممکن است مسیر پیروزی ترامپ هموار گردد.
محمد بیات؛ کارشناس مسائل بین الملل
کد خبر 6092983